Adidas Telstar ที่มาของลูกบอลลายยอดฮิต จริง ๆ แล้วมาจากอวกาศ

เผยโฉมให้เห็นกันไปแล้วกับลูกบอล Adidas Telstar 2018 ลูกบอลประจำการแข่งฟันฟุตบอลโลกในครั้งนี้ ซึ่งแน่นอนว่าลวดลายของมันเป็นการเอาลายสุดคลาสสิกของ Adidas Telstar รุ่นเดิมที่ทุกคนคุ้นชินมาออกแบบใหม่ ลายลูกบอลสีขาวที่มีห้าเหลี่ยมสีดำปรากฏอยู่ที่มุมนั้นแทบจะเป็นภาพจำติดตาของลูกฟุตบอลไปแล้ว แต่ใครจะรู้ว่าแท้จริงแล้ว Adidas Telstar นี้ได้รับการออกแบบและมีแรงบันดาลใจมาจากการแข่งขันด้านดาวเทียมในสงครามเย็น

Telstar 18 ลูกฟุตบอลประจำการแข่งขัน World Cup 2018 ที่มา – Adidas

ย้อนกลับไปในปี 1968 Adidas ได้ทำการออกแบบลูกบอลลายใหม่ เดิมทีนั้นลายของลูกบอลปรากฏให้เห็นเป็นลูกกลม ๆ สีเดียว ซึ่งถ้ามองกันในสนามในมุมของนักเตะแล้วการสังเกตเห็นลูกบอลคงไม่ยาก

แต่เนื่องจากในสมัยนั้นเริ่มมีการถ่ายทอดสดการแข่งขันผ่านทางทีวี ด้วยเทคโนโลยีดาวเทียมที่พัฒนาขึ้นอย่างก้าวกระโดด Adidas จึงได้ทำการออกแบบลูกบอลให้เป็นลายขาวดำ ที่พอกลิ้งไปบนพื้นหญ้าแล้ว ก็จะปรากฏเป็นสีขาวและดำสลับกัน ทำให้ผู้ชมไม่พลาดว่าลูกบอลอยู่ตำแหน่งไหนบนจอนั่นเอง

Adidas Telstar Durlast ใน 1974 FIFA World Cup Germany ที่มา – Warren Rohner

ที่สำคัญก็คือในสมัยนั้นทีวีสามารถถ่ายทอดได้แต่เพียงภาพขาวดำเท่านั้น การใช้สีขาวและดำในการออกแบบจึงเรียกได้ว่ามีการ Contrast กันมากที่สุดแล้ว และผู้ชมจะได้สังเกตได้ง่ายนั่นเอง

เทคโนโลยีดาวเทียมที่ช่วยให้การถ่ายทอดสดฟุตบอลนั้นเป็นไปได้ ก็มาจากดาวเทียมที่ชื่อว่า Telstar พัฒนาโดย AT&T ร่วมกับ NASA ของประเทศสหรัฐอเมริกา ดาวเทียมนี้ถูกส่งขึ้นไปครั้งแรกเมื่อปี 1962 มันได้เป็นดาวเทียมดวงแรกที่ทำให้การกระจายสัญญาณโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมเป็นไปได้

ดาวเทียม Telstar ในห้องแล็บของ Bell ที่มา – NASA/Bell

Telstar เป็นดาวเทียมหนัก 171 กิโลกรัม ถูกออกแบบให้โคจรอยู่ระหว่างความสูง 952 กิโลเมตร กับ 5,933 กิโลเมตร แม้มันจะทำหน้าที่ได้เพียงแค่ 7 เดือนแต่ก็นับว่าเป็นก้าวแรกของการสื่อสารผ่านดาวเทียม

ทาง Adidas จึงได้ทำลักษณะของดาวเทียม Telstar ที่เป็นลูกทรงกลมมีแผง Solar Arrays ติดอยู่บริเวณรอบมาออกแบบเป็นลูกบอลจากนั้นตั้งชื่อมันว่า Telstar ชื่อเดียวกับดาวเทียม

Telstar ปรากฏให้โลกเห็นครั้งแรกในการแข่งขันชิงแชมป์ Euro 1968 และกลายมาเป็นลูกบอล Official ของการแข่งขันฟุตบอลโลก 1970 ที่แม็กซิโกเป็นเจ้าภาพ

มันได้ปรากฏให้เห็นอีกในหลายฤดูการแข่งขัน ทำให้กลายเป็นนิยามลวดลายของฟุตบอลไปแล้ว และกลายเป็นลายลูกฟุตบอลที่ติดตลาดที่สุดไม่ว่าจะเป็นของแท้ ของจริง ของปลอม ของก็อป ก็ตาม

ลูกฟุตบอลประจำการแข่งขันในปีต่าง ๆ จะเห็นว่าในปีนี้ย้อนกลับไปใช้รูปแบบ Telstar อีกครั้ง ที่มา – SoccerBallWorld.com

และในการแข่งขันฟุตบอลโลกประจำปี 2018 นี้ ก็ได้มีการเลือกให้ Telstar 2018 มาเป็นลูกบอล Official สำหรับการแข่งขัน ซึ่งมีการออกแบบใหม่เล็กน้อยให้ดูทันสมัย ใส่ความเป็นดิจิทัลเข้าไปด้วยการทำลวดลายให้เห็นคล้ายกับพิกเซล

ภาพการปล่อยดาวเทียม Telstar ด้วยจรวด Thor/Delta 316 ที่มา – NASA

ทุกครั้งที่คุณดูบอลโลกในปีนี้ อย่าลืมว่าที่เรามีความสะดวกสบายสามารถชมการแข่งขันที่เกิดขึ้นในอีกทวีปได้ ล้วนแต่มาจากการพัฒนาของเทคโนโลยีอวกาศที่ใกล้ตัวเรามากกว่าที่เราจะสังเกตได้ซะอีก Telstar 18 ก็เช่นกัน ทุกครั้งที่คุณเดินไปร้านขายอุปกรณ์กีฬาแล้วเจอลูกบอลสีขาวลายดำห้าเหลี่ยมละก็ อย่าลืมว่าที่มาของมันอยู่บนฟ้าไกล เป็นสิ่งที่วิทยาศาสตร์มอบให้กับเราเพื่อให้เราสามารถใช้ชีวิตร่วมกันบนโลกได้อย่างมีความสุข ไม่ได้มาจากพระเจ้า ไม่ได้มาจากใครที่ไหน แต่ก็มาจากเพื่อนมนุษย์ด้วยกันเอง

อ้างอิง

Telstar at 50 – NASA

Telstar 1: The Little Satellite That Created the Modern World 50 Years Ago

Technologist, Journalist, Designer, Developer - 21, I believe in anti-disciplinary. Proud to a small footprint in the universe. For Carl Sagan.