“สวัสดีค่ะ สหายในธรณีโพ้น” เสียงคนไทยในยาน Voyager ที่เดินทางไปนอกระบบสุริยะ

“สวัสดีค่ะ สหายในธรณีโพ้น พวกเราในธรณีนี้ขอส่งมิตรจิตมา­ถึงท่านทุกคน”

คำพูดของผู้หญิงไทยคนนี้ถูกบันทึกลงแผ่นบันทึกทองคำ Golden Record ที่ได้ถูกส่งไปพร้อมกับยานวอยาเจอร์ทั้งสองเมื่อ ค.ศ. 1977 ในขณะที่ยานอวกาศทั้งสองลำกำลังเดินทางออกนอกระบบสุริยะของเราด้วยความเร็วกว่า 17 กิโลเมตรต่อวินาที ถอยห่างจากความอบอุ่นของดวงอาทิตย์สู่ห้วงอวกาศระหว่างดวงดาว Interstellar Space 

อ่านเรื่องราวของยานวอยาเจอร์เพิ่มเติมได้ที่ – ยานวอยาเจอร์ สองฝาแฝดนักท่องจักรวาล

บันทึกทองคำ The Golden Record

ย้อนกลับไปปลายปี ค.ศ. 1976 ใน เว็บไซต์ของ JPL ได้บอกว่า ก่อนการปล่อยยานวอยาเจอร์ที่จะเดินไปทางไปสำรวจระบบสุริยะชั้นนอกเพียง 9 เดือน NASA ขอให้ คาร์ล เซแกน Carl Sagan จัดทำข้อความบางอย่างถึงอารยธรรมต่างดาวเป็นการส่วนตัว ซึ่งในขณะนั้นเขาดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการศูนย์รังสีฟิสิกส์และการวิจัยอวกาศ มหาวิทยาลัย Cornell ภายหลังหนึ่งในสมาชิกที่ร่วมโครงการนี้บรรยายว่าการทำบันทึกทองคำนั้นเป็นเรื่องที่ “ฉุกละหุก” 

ต่อมาทีมของ Carl Sagan ได้ข้อสรุปว่าสารที่จะส่งถึงสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญานอกโลกนั้นจะอยู่ในรูปของแผ่นบันทึกทองคำที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 30 เซนติเมตร เคลือบด้วยอลูมิเนียมพร้อมสารประกอบไอโซโทปของ ยูเรเนียม-238 ที่มีครึ่งชีวิต 4,468 ล้านปี อีกทั้งยังมีการแกะสลักภาพสัญลักษณ์ที่บอกวิธีการเล่นแผ่นเสียงอย่างถูกต้องโดยใช้สัญลักษณ์ของอะตอมไฮโดรเจนเป็นตัวตั้งต้น ถ้าหากมีสิ่งมีชีวิตจากที่ไหนสักแห่งได้ค้นพบแผ่นบันทึกทองคำนี้จะสามารถตรวจสอบอายุของมันได้และเรียนรู้วิธีที่จะถอดรหัสความเร็วในการหมุนของแผ่นอย่างถูกต้องเพื่อที่จะเข้าถึงข้อมูลภายในบันทึก

ภาพการติดตั้ง Golden Record ลงในยาน Voyager 1 ที่มา NASA/JPL

ส่วนข้อมูลที่ถูกบันทึกลงไปในแผ่นบันทึกทองคำนั้นถุกแบ่งออกเป็นสองด้าน ด้านแรกจะเป็นเสียงสัญญาณที่สามารถถอดรหัสออกมาเป็นรูปภาพกว่า 116 รูป ซึ่งมีรูปของประเทศไทย ถ่ายที่เชิงสะพานพุทธในช่วงเช้าของทศวรรษที่ 1970 บรรจุอยู่ด้วย โดย Carl Sagan มีเงื่อนไขในการคัดเลือกรูปว่าจะต้องไม่สะท้อนให้เห็นภาพถึง สงคราม ศาสนา ความอดอยาก และโรคระบาด

ส่วนอีกด้านหนึ่งเป็นเสียงความยาว 90 นาที ประกอบด้วยเสียงธรรมชาติของโลกไม่ว่าจะเป็น เสียงลม ฟ้าร้อง นกร้อง คลื่นในทะเล เสียงของวาฬที่กำลังแหวกว่ายในมหาสมุทร เหล่าสรรพสัตว์บนผืนทวีป เสียงดนตรีจากทั่วทุกมุมโลก และที่สำคัญที่สุดคือเสียงคำทักทายของมนุษย์ เผ่าพันธุ์ของเราบนดาวเคราะห์สีน้ำเงินดวงนี้ทั้งหมด 55 ภาษา ซึ่งหนึ่งในนั้นมีเสียงของหญิงไทยคนหนึ่งกล่าวว่า

“สวัสดีค่ะ สหายในธรณีโพ้น พวกเราในธรณีนี้ขอส่งมิตรจิตมา­ถึงท่านทุกคน”

ในเครดิตของ NASA ระบุชื่อของผู้หญิงคนนี้ไว้ว่า คุณรุจิรา เมนดิโอเนส Ruchira Mendiones เธอเป็นศาสตราจารย์สอนภาษาไทย ในสาขาวิชาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา มหาวิทยาลัย Cornell สถานที่เดียวกับที่ Carl Sagan ทำงานอยู่ในขณะนั้น

ปัจจุบันเราแทบจะไม่รู้เรื่องราวของ คุณรุจิรา มากเท่าใดนัก อ้างอิงจากข้อมูลที่เหลืออยู่ระบุว่าไว้ว่า เธอเกิดเมื่อปี ค.ศ. 1918 เป็นนิสิตอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย รุ่นที่ 8 ภายหลังแต่งงานกับสามีชาวฟิลิปปินส์ก่อนที่จะย้ายไปอยู่ รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ซึ่งหมายความว่าในขณะที่เธออัดเสียงลงบนแผ่นบันทึกทองคำให้กับ Carl Sagan นั้นเธอมีอายุ 59 ปีแล้ว 

นับตั้งแต่ปี ค.ศ. 1977 เสียงของเธอที่อยู่ในบันทึกทองคำได้ถูกส่งออกสู่ห้วงอวกาศไปพร้อมกับยานวอยาเจอร์ จนเมื่อปี ค.ศ. 2012 ที่ผ่านมายานวอยาเจอร์ได้เดินทางออกจากนอกระบบสุริยะไปตลอดกาลสู่ช่องว่างอวกาศระหว่างดวงดาว ในสภาวะสุญญากาศของอวกาศนั้นไร้ซึ่งลมหรือของเหลวใด ๆ ที่จะมากัดเซาะหรือสร้างความเสียหายให้กับตัวยานวอยาเจอร์และบันทึกทองคำได้ ทำให้มีความเป็นไปได้สูงที่บันทึกทองคำจะอยู่รอดในอวกาศเป็นเวลาหลายพันล้านปี 

อ่านเรื่องราวของอวกาศระหว่างดวงดาวเพิ่มเติมได้ที่ รู้ได้อย่างไรว่า Voyager 2 ออกนอกระบบสุริยะแล้ว บทเรียนจากการเดินทางที่ไร้จุดหมาย

ภาพบันทึกทองคำ Golden Record ที่มา NASA/JPL

จนถึงตอนนั้นในอนาคตห่างไกล ดวงทิตย์จะวิวัฒนาการขยายตัวใหญ่ขึ้นเฉกเช่นเดียวกับดาวฤกษ์ทุกดวง จนกลืนกินวงโคจรของดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้มันทั้งหมด โลกจะถูกเผาไหม้เป็นธุลี บันทึกทองคำอาจจะเป็นหลักฐานชิ้นสุดท้ายที่บ่งบองถึงการมีอยู่ของมนุษยชาติว่าครั้งหนึ่งเผ่าพันธุ์ของเราเคยอาศัยอยู่บนดาวเคราะห์สีน้ำเงินอันห่างไกลดวงหนึ่งที่มีชื่อว่าโลก 

ทิศทางที่ยานวอยเอเจอร์เดินทางไปนั้นเป็นเรื่องยากที่ยานจะมีโอกาสเข้าไปใกล้ดาวเคราะห์ที่อาจมีสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญา ดังนั้นสิ่งมีชีวิตอื่นต้องเป็นฝ่ายค้นพบยานวอยาเจอร์เสียเอง และเมื่อพวกเขาถอดรหัสการเล่นแผ่นบันทึกทองคำได้ พวกเขาจะได้ยินเสียงของคุณรุจิรา ทักทายพวกเขาเป็นภาษาไทยว่า “สวัสดีสหายในธรณีโพ้น…” 

เรียบเรียงโดย ทีมงาน Spaceth.co

Mostly being a space-nerd who dreamt to work at NASA, but now a 21 years old Film Student dedicating to generalize space communication.