ในระหว่างวันที่ 28-29 มีนาคม 2025 นอกชายฝั่งแปซิฟิก ได้มีการฝึกซ้อมครั้งสำคัญของ NASA และกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ได้ นั่นคือการฝึกที่เรียกว่า Underway Recovery Test-12 หรือ URT-12 ซึ่งเป็นภารกิจซ้อมเก็บกู้ยาน Orion พร้อมลูกเรือจากภารกิจ Artemis II ที่กำลังจะมาถึงในปี 2026 การฝึกครั้งนี้ใช้เรือ USS Somerset ของกองทัพเรือเป็นเรือธงลอยอยู่กลางทะเล บริเวณนอกชายฝั่งแคลิฟอร์เนีย NASA Trains for Orion Water Recovery Ahead of Artemis II Launch
URT-12 ไม่ใช่ครั้งแรก NASA จัดการฝึกซ้อมแบบนี้มาแล้วหลายรอบ ไล่ตั้งแต่ URT-1 เรื่อยมาจนถึง URT-12 โดยแต่ละครั้งมีการทดสอบรายละเอียดต่างกันไป ตั้งแต่กระบวนการเคลื่อนย้าย Orion ขึ้นเรือ การต้อนรับลูกเรือ ไปจนถึงสถานการณ์ฉุกเฉินที่อาจเกิดขึ้นได้ในทะเลจริง ๆ จุดมุ่งหมายคือการทำให้ทุกคนที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องรู้ว่าต้องทำอะไร เมื่อถึงเวลาจริงจะไม่มีใครยืนงงอยู่ริมดาดฟ้า
Underway Recovery Test เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2014 โดยช่วงแรก URT-1 ถึง URT-3 เน้นการทดลองเบื้องต้น เช่น การลากยานจำลองขึ้นเรือ การเข้าถึงด้วยเรือเล็กและเฮลิคอปเตอร์ และการประสานงานระหว่างทีมต่าง ๆ โดยยังไม่มีลูกเรือจริงเข้าร่วม จนถึงช่วง URT-4 ถึง URT-6 ที่เพิ่มความซับซ้อนมากขึ้น ทดสอบสถานการณ์ยานคว่ำกลางทะเล คลื่นสูง และปัญหาการสื่อสาร ซึ่งช่วยให้ทีม NASA และกองทัพเรือเรียนรู้การจัดการกับความไม่แน่นอนที่อาจเกิดขึ้นในภารกิจจริงได้ดียิ่งขึ้น
ต่อมาใน URT-7 ถึง URT-10 การฝึกเริ่มเข้าใกล้ของจริงมากขึ้น ทั้งการทดสอบระบบ Well Deck ที่จะรองรับ Orion เข้าท้องเรือ การใช้ผู้สวมบทบาทเป็นลูกเรือที่รอรับการช่วยเหลือในสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยไฮไลต์สำคัญอยู่ที่ URT-11 ในเดือนกุมภาพันธ์ 2024 ซึ่งเป็นครั้งแรกที่มีการนำนักบินอวกาศจากภารกิจ Artemis II ตัวจริง ลงฝึกในสถานการณ์จริงกลางทะเล พร้อมสวมชุด Orion Crew Survival System แบบเต็มยศ เพื่อทดสอบทุกขั้นตอนการช่วยเหลือ ตั้งแต่การเปิดแคปซูล การย้ายขึ้นเรือ การดูแลทางการแพทย์ ไปจนถึงกระบวนการขนส่งกลับสู่แผ่นดิน
สิ่งที่ทำให้ภารกิจ Artemis II โดดเด่นกว่าภารกิจอื่นในรอบหลายสิบปี ก็คือมันจะเป็นภารกิจแรกนับตั้งแต่ยุค Apollo ที่พามนุษย์กลับมายังมหาสมุทรแปซิฟิก หลังการเดินทางสู่อวกาศห้วงลึก เหนือกว่าความสูงของสถานีอวกาศนานาชาติหลายเท่าตัว ซึ่งต่างจากยาน Dragon ของ SpaceX ที่ส่วนใหญ่มักลงจอดในแถบมหาสมุทรแอตแลนติก ใกล้ชายฝั่งฟลอริดา และถึงแม้ภายหลังจะมีการปรับให้ลงฝั่งแปซิฟิก แต่ก็ยังอยู่ในรัศมีที่สามารถใช้เรือเก็บกู้ของ SpaceX เข้าไปรับได้ทันที
เมื่อ Orion กลับเข้าสู่ชั้นบรรยากาศของโลก มันจะต้องลดความเร็วจากเกือบ 25,000 ไมล์ต่อชั่วโมง เหลือเพียง 20 ไมล์ต่อชั่วโมงก่อนลงจอดกลางมหาสมุทรแปซิฟิก โดยใช้ระบบร่มชูชีพ 11 ชุดทำงานร่วมกันเป็นลำดับอย่างแม่นยำ ใช้เวลาเดินทางจากจุดเข้าสู่ชั้นบรรยากาศมาจนถึงจุดตกในมหาสมุทรเป็นระยะทางราว 1,775 ไมล์ทะเล การเลือกวิถีนี้ทำให้ NASA ควบคุมช่วงเวลาที่แคปซูลต้องเผชิญกับความร้อนมหาศาลได้ดีขึ้น
นักบินอวกาศทั้งสี่คนของภารกิจ Artemis II ได้แก่ Ried Wiseman, Victor Glover, Christina Koch และ Jeremy Hansen ได้เคยผ่านการฝึกมาแล้วครั้งหนึ่งใน URT-11 เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2024 โดยในตอนนั้น พวกเขาได้สวมชุดรอดชีวิต Orion Crew Survival System และซ้อมขั้นตอนการออกจากยาน Orion ที่จำลองไว้กลางทะเลจริง ซึ่งช่วยให้ทุกคนได้คุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมในสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นจริงหลังจบภารกิจ
ใน URT-12 ที่เพิ่งจบไปล่าสุด NASA ได้เปลี่ยนมาใช้ทีมสำรองเพื่อจำลองบทบาทลูกเรือในสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยมีนักบินอวกาศจาก NASA ได้แก่ Deniz Burnham และ Andre Douglas รวมถึง Luca Parmitano จาก ESA (องค์การอวกาศยุโรป) เข้าร่วมฝึกบนเรือ USS Somerset โดย Victor Glover ลูกเรือแท้ ๆ ของภารกิจ Artemis II ซึ่งเป็นทหารเรือด้วย ก็ได้เข้าร่วมการฝึกครั้งนี้เช่นกัน ทั้งสี่ได้ฝึกตั้งแต่การเคลื่อนที่ออกจากแคปซูลจำลอง ลงเรือเล็ก จนถึงขึ้นเฮลิคอปเตอร์ ซึ่งทีมสนับสนุนภาคน้ำของ NASA เอง รวมถึงนักประดาน้ำจากกองทัพเรือ แพทย์ทหาร และผู้เชี่ยวชาญระบบน้ำเปิดทั้งหมดก็เข้าร่วมเพื่อประเมินทุกสถานการณ์ที่จะเกิดขึ้นจริง
เราเคยพาทุกคนไปพูดคุยกับ Victor Glover แห่งภารกิจ Artemis II ในบทความ สัมภาษณ์พิเศษ Victor Glover มนุษย์กลุ่มแรกที่จะกลับไปดวงจันทร์ในภารกิจ Artemis II
หากย้อนไปดูประวัติศาสตร์ ยุคเริ่มต้นของการบินอวกาศอย่างโครงการ Mercury และ Gemini ก็ใช้วิธีลงจอดในทะเลเช่นกัน โดยมักเลือกมหาสมุทรแอตแลนติกให้ใกล้ฐานยิงที่ฟลอริดาเพื่อความสะดวก จากนั้นพอมาถึงยุค Apollo ที่ต้องออกเดินทางไกลถึงดวงจันทร์ พื้นที่ลงจอดจึงเปลี่ยนมาเป็นมหาสมุทรแปซิฟิกซึ่งเหมาะสมกว่า ทั้งในแง่ของเส้นทางวงโคจร และพื้นที่ปลอดภัยสำหรับการลงจอดแบบ Ballistic Entry
Orion ของ Artemis II จะใช้เทคนิคใหม่ที่เรียกว่า Skip Entry เพื่อควบคุมจุดตกให้ใกล้ฝั่งมากขึ้น หลักการคือให้ยานเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลกหนึ่งครั้ง สะท้อนกลับออกไปเล็กน้อย แล้วค่อยกลับเข้ามาใหม่อีกครั้ง เป็นการใช้แรงยกจากรูปทรงของยานช่วยควบคุมระยะทางการตก เทคนิคนี้นอกจากจะทำให้ควบคุมพิกัดการลงจอดได้ดีขึ้น ยังช่วยลดแรง G ที่ลูกเรือต้องเผชิญในช่วงลงจอดด้วย ซึ่งแม้จะยังโหดอยู่ แต่ก็เบากว่าสมัย Apollo พอสมควร
เราเคยพูดถึงการทำ Skip Entry ไปในบทความ NASA เลื่อนภารกิจ Artemis II ไปเป็นปี 2026 หลังพบปัญหาแผ่นกันความร้อนของยาน Orion ซึ่งส่วนหนึ่งได้นำมาสู่ปัญหาที่ทำให้ต้องเลื่อนภารกิจออกไปด้วย
การเก็บกู้ Orion หลังจากลงจอดจึงเป็นปฏิบัติการขนาดใหญ่ ที่ประกอบด้วยกำลังพลราว 200 คนจากทั้งกองทัพเรือและ NASA พร้อมเรือสนับสนุนจำนวนมาก นำโดย USS Somerset ซึ่งเป็นเรือประเภท LPD หรือเรือยกพลขึ้นบกขนาดใหญ่ ด้านท้ายเรือมีช่องเปิดที่เรียกว่า Well Deck ซึ่งสามารถเปิดรับยาน Orion เข้ามาในลำเรือโดยตรงได้ ไม่ต้องยกขึ้นเครนแบบในอดีต ลดความเสี่ยงและเวลาไปได้มาก
ภารกิจจะเริ่มต้นทันทีที่ Orion ลงน้ำ ทีมดำน้ำของกองทัพเรือจะกระโดดลงจากเฮลิคอปเตอร์ หรือเรือเล็ก ว่ายไปยังตัวยานเพื่อตรวจสอบสภาพภายนอก และติดตั้งอุปกรณ์พยุงเพื่อให้ตัวยานอยู่ในแนวที่เหมาะสม ไม่หมุน ไม่เอียง และลอยนิ่งพอให้เข้าถึงได้อย่างปลอดภัย จากนั้นจึงเริ่มเปิดฝาแคปซูลเพื่อช่วยลูกเรือออกมา
ลูกเรือจะยังอยู่ในยานช่วงแรก เพื่อให้ทีมแพทย์ตรวจสอบสัญญาณชีพขั้นต้นก่อนว่าพร้อมเคลื่อนย้าย จากนั้นจึงพาลูกเรือทีละคนออกจากยาน ขึ้นเรือเล็ก และพากลับขึ้นเรือ Somerset ซึ่งภายในมีห้องพักฟื้นทางการแพทย์ พร้อมเจ้าหน้าที่ดูแลอย่างใกล้ชิด ทีมแพทย์ของ NASA จะเริ่มกระบวนการตรวจร่างกายอย่างละเอียดทันที ตั้งแต่การวัดความดันโลหิต ไปจนถึงการสแกนสมองหากจำเป็น
ส่วนตัวแคปซูล Orion จะถูกลากเข้าทางท้ายเรือผ่านช่อง Well Deck จากนั้นยึดเข้ากับแท่นรองรับเพื่อนำกลับฝั่งต่อไป กระบวนการทั้งหมดนี้จะต้องทำให้เสร็จภายในระยะเวลาจำกัด เพราะแม้ Orion จะทนทาน แต่มันก็ไม่ได้ถูกออกแบบมาให้ลอยน้ำเป็นเวลานานเกินจำเป็น
URT-12 จึงเป็นเหมือนบทสุดท้ายของการเตรียมตัวก่อนภารกิจจริงเริ่มต้น การที่ NASA ซ้อมใหญ่ขนาดนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของการเก็บกู้ซึ่งเป็นขั้นตอนที่มักถูกมองข้าม แต่กลับเป็นหัวใจของความสำเร็จ เพราะไม่ว่าคุณจะเดินทางไกลแค่ไหน สุดท้ายแล้ว จุดหมายที่แท้จริงของมนุษย์ทุกคนก็ยังเป็นการกลับบ้าน
ในทะเลเปิดที่ไร้ทิศทาง การที่ทุกคนรู้หน้าที่ รู้จังหวะ และพร้อมทำงานประสานกัน คือคำตอบว่าทำไม NASA ถึงยังเลือกซ้อมต่อไปอีกหลายครั้ง แม้จะทำแบบนี้มาหลายปีแล้วก็ตาม Orion จะพาความฝันของมนุษย์ไปยังดวงจันทร์อีกครั้ง แต่สิ่งที่จะพามนุษย์กลับมายังโลกอย่างปลอดภัยคือทีมภาคพื้นดิน (และภาคพื้นสมุทร) เหล่านี้นั่นเอง
อ่านการฝึกซ้อมด้านความปลอดภัยในขณะปล่อยได้ที่ Emergency Egress แผนการอพยพออกจากฐานปล่อยหากเกิดเหตุฉุกเฉิน
เรียบเรียงโดย ทีมงาน Spaceth.co
