NASA ได้ประกาศมอบสัญญาพัฒนายาน Mars Ascent Vehicle หรือ MAV ซึ่งเป็นยานขนาดเล็กน้ำหนักเบาที่สามารถถูกปล่อยจากพื้นผิวของดาวอังคารขึ้นสู่อวกาศได้ โดย MAV จะเป็นหนึ่งในส่วนประกอบสำคัญของโครงการ Mars Sample Return นอกจากโรเวอร์ Perseverance ที่จะพาตัวอย่างบนดาวอังคารไม่ว่าจะเป็น ดิน, หิน หรือแม้แต่อากาศจากดาวอังคารกลับสู่โลก ถือเป็นอีกหนึ่งก้าวสู่การนำตัวอย่างจากดาวเคราะห์ดวงอื่นที่ไม่ใช่โลกมาวิเคราะห์เป็นครั้งแรกของมนุษยชาติ
อ่านบทความเกี่ยวกับโครงการ Mars Sample Return ได้ที่ Mars Sample Return ส่งตัวอย่างดินดาวอังคารกลับโลกได้อย่างไร สรุปวิธีโดย NASA และ ESA
เมื่อพูดถึง Mars Ascent Vehicle (MAV) หากใครเคยเดียว The Martian ก็จะทราบดีว่า MAV ใน The Martian นั้นมีขนาดใหญ่และคล้ายยานอย่าง New Shepard Launch Vehicle ของ Blue Origin ซึ่งทำหน้าที่พามนุษย์ขึ้นสู่วงโคจรของดาวอังคาร แต่ในภารกิจ Mars Sample Return นั้น สิ่งที่นำกลับมาคือตัวอย่างของดาวอังคาร ไม่ใช่มนุษย์ MAV จึงมีขนาดเล็กและไม่ได้ใหญ่อย่างที่เห็นในภาพยนตร์ หาก MAV ถูกปล่อยจริงจากดาวอังคาร มันจะถือเป็นหนึ่งเดียวของจรวดที่ได้ปล่อยจากดาวเคราะห์ดวงอื่นที่ไม่ใช่โลกเลยทีเดียว
โครงการ Mars Sample Return นั้นเป็นโครงการที่ตอนแรกคิดขึ้นมาแบบไม่ได้เอาจริงเอาจังอะไร แค่จะส่งอุปกรณ์ไปลองเชิงเล่น ๆ ว่าทำได้ แต่สุดท้าย ESA กับ NASA คุยไปคุยมา NASA มีอุปกรณ์เก็บตัวอย่างบนพื้นผิวอย่าง Perseverance มียานรวบรวมตัวอย่าง สามารถจ้างบริษัทพัฒนายาน MAV เพื่อปล่อยยานขึ้นสู่วงโคจรได้ ส่วน ESA มียาน Earth Return Orbiter สำหรับรับตัวอย่างจาก MAV เพื่อบินกลับโลกได้ สรุป Mars Sample Return ก็เลยเกิดขึ้นจริง ๆ
โครงการ Mars Sample Return จึงถือเป็นหนึ่งในโครงการที่ซับซ้อนที่สุดและเป็นหนึ่งในโครงการที่ต้องใช้ยานต่างภารกิจต่างหน่วยงานร่วมกันเรียกได้ว่ามากที่สุดก็ว่าได้ ขั้นตอนการส่งตัวอย่างกลับโลกของโครงการ Mars Sample Return ตอนนี้เริ่มดำเนินการไปก่อนโดยโรเวอร์ Perseverance ที่เก็บตัวอย่างและนำตัวอย่างไปวางไว้ในจุด Sample Cache Depot ที่มีไว้สำหรับวางตัวอย่างรอให้โรเวอร์สำหรับเก็บตัวอย่างโดยเฉพาะที่เรียกว่า Sample Retrieval Lander มาเก็บทีหลัง
เมื่อ Sample Retrieval Lander เก็บตัวอย่างครบแล้ว มันก็จะถูกบรรจุเข้าสู่ MAV เพื่อปล่อยจากพื้นผิวของดาวอังคารขึ้นสู่วงโคจรดาวอังคาร จากนั้นยานกลับโลกหรือ Earth Return Orbiter ของ ESA จะ Rendezvous กับ MAV เพื่อถ่ายตัวอย่างจาก MAV มาไว้ที่ Earth Return Orbiter ผ่านระบบ Capture, Containment, and Return System ของ NASA จากนั้นจึงบินกลับโลก
ยานทั้งหมดที่มีส่วนร่วมในโครงการ Mars Sample Return นั้นจะต้องสามารถเข้ากันได้อย่างสมบูรณ์ ไม่ว่าจะเป็นขนาดของยาน, น้ำหนักของยาน, ระบบเคลื่อนย้าย Payload และอื่น ๆ อีกมากมาย มันจึงถือเป็นภารกิจที่ซับซ้อนที่สุดนั่นเอง โครงการ Mars Sample Return กำลังเริ่มออกจาก Conceptual Phase ที่มีแต่แนวคิดและมันกำลังจะเริ่มเป็นจริงแล้ว
สถานะล่าสุดของโครงการคือการปล่อย Sample Retrieval Lander ก่อนปี 2026 ส่วน Lockheed Martin จะเริ่ม ออกแบบ, พัฒนา และทดสอบยาน MAV เพื่อเตรียมระบบ Ground Support ต่าง ๆ ในการปล่อยทั้งจากโลกและจากดาวอังคารเรียกว่า Mars Ascent Vehicle Integrated System (MAVIS) ซึ่งคาดว่าทั้งสัญญาจะต้องใช้งบประมาณกว่า 194 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เริ่มสัญญาในเดือนกุมภาพันธ์ และยืดอายุของสัญญาได้ยาวนานกว่า 6 ปี
ในอีกไม่นานนี้เราคงได้เห็นการ Roll-out ของภารกิจที่เรียกได้ว่าซับซ้อนที่สุดเท่าที่เราเคยมีมากับโครงการ Mars Sample Return ที่กำลังจะเป็นจริงในช่วงอายุของเรา
เรียบเรียงโดย ทีมงาน SPACETH.CO
อ้างอิง
NASA Selects Developer for Rocket to Retrieve First Samples From Mars
