หลาย ๆ คนคงได้ยินเรื่องข้อพิพาทในการประมูล Contractor สำหรับระบบ Human Landing System หรือ HLS ที่ NASA เป็นผู้ตัดสินผู้ชนะการประมูลแล้ว ซึ่งผู้ชนะการประมูลโครงการ HLS ในครั้งนั้นเป็นบริษัท SpaceX ขณะที่บริษัท Blue Origin นั้นแพ้การประมูลไปในเดือนเมษายน 2021 ซึ่งต่อมา Blue Origin นั้นได้ยื่นคำร้องต่อ U.S. Government Accountibility Office (GAO) เพื่อคัดค้านการตัดสินใจของ NASA โดยระบุว่า NASA นั้นลำเอียงในการพิจารณาการประมูล แต่ก็ไม่เป็นผล
ต่อมา Blue Origin จึงยื่นฟ้องต่อศาล U.S. Court of Federal Claims คัดค้านการตัดสินใจของ NASA ในการประมูลโครงการ HLS ซึ่ง U.S. Court of Federal Claims นั้นมีหน้าที่ว่าความและตัดสินคดีความในคดีทางการเงินที่มีรัฐเป็นคู่ขัดแย้ง ซึ่งในที่นี้รัฐบาลสหรัฐฯ เป็นจำเลย เกิดเป็นคดีชื่อว่า “Blue Origin Federation, LLC v. United States and Space Exploration Technologies Corp.” ขึ้น ซึ่งเมื่อเกิดการฟ้องร้องเช่นนี้ขึ้น ผลการตัดสินของ NASA เองก็จะถูกทำให้เป็นโมฆะโดยชั่วคราวจนกว่าคดีจะสิ้นสุด ทำให้ SpaceX ที่เป็นผู้ชนะการประมูลเองนั้นก็ไม่สามารถเริ่มสัญญากับ NASA ได้
จนในวันที่ 5 พฤศจิกายน 2021 นั้น U.S. Court of Federal Claims ได้ตัดสินให้จำเลย ซึ่งในที่นี้คือรัฐและ SpaceX เป็นผู้ชนะคดี โดย Blue Origin ไม่ได้ยื่นอุทธรณ์คำตัดสินดังกล่าวแต่อย่างใด ทำให้ SpaceX กลายเป็นผู้ชนะการประมูลโครงการ HLS และเริ่มสัญญากับ NASA ได้
น่าเสียดายที่คดีนี้ยืดเยื้อมานานมากกว่า 7 เดือร ในขณะเดียวกันกับที่ SpaceX ก็ไม่สามารถเริ่มโครงการได้เนื่องจากสัญญาถูกพักไว้จากการฟ้องร้อง ทำให้เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน 2021 NASA โดย Bill Nelson ผอ. ของ NASA นั้นออกมาประกาศใน Press Release ระบุว่าผลพวงจากการฟ้องร้องกันครั้งนี้นั้นทำให้การกลับไปดวงจันทร์ของมนุษยชาติภายใต้โครงการ Artemis III นั้นจะถูกเลื่อนออกไปอย่างน้อยไม่เกินปี 2025 จากเดิมปี 2024
ถึงกระนั้นก็ตาม NASA ระบุว่าการล่าช้าครั้งนี้ไม่ใช่จากการฟ้องร้องการประมูล HLS อย่างเดียว แต่มีปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วย ไม่ว่าจะเป็น ความท้าทายด้ายการพัฒนาอุปกรณ์ใหม่, งบประมาณไม่พอ, การระบาดของ COVID-19 และการตั้งเป้าหมายที่เป็นไปได้ยากในช่วงการบริหารของรัฐบาล Trump
Nelson ระบุว่า NASA กำลังวางแผนการลงจอดบนดวงจันทร์อย่างน้อย 10 ครั้ง ในอนาคตอันใกล้นี้ ซึ่งจะต้องใช้งบประมาณมหาศาล เริ่มที่ปีงบประมาณ 2023 นี้ เพื่อให้ Artemis ยังสามารถเดินไปตามแผนได้
เพื่อประหยัดงบประมาณและเพิ่มสภาพคล่องด้านงบประมาณเองนั้น NASA ได้ออก RFI (Request For Information) ซึ่งเป็นการข้อความเห็นหรือการแนะนำจากภาคเอกชนในการลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพของ SLS ให้ดีที่สุด รวมถึงการพัฒนาชุด Spacesuit สำหรับใช้บนสถานีอวกาศนานาชาติและในโครงการ Artemis อีกด้วย
ส่วนโครงการย่อยอื่น ๆ ภายใต้โครงการ Artemis เช่น Lunar Gateway และ Lunar Surface Operations นั้น NASA ระบุว่ายังคงดำเนินงานอยู่ในกรอบเวลาที่คาดการณ์ไว้อยู่ เนื่องจากโครงการเหล่านี้ไม่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากการล่าช้าของระบบ HLS
เรียบเรียงโดย ทีมงาน SPACETH.CO
อ้างอิง
NASA Outlines Challenges, Progress for Artemis Moon Missions
