Null Island ทำไมพิซซ่า แกร๊บ แท็กรูปถ่าย ชอบไปอยู่กลางทะเลแถวแอฟริกา

มีจุดจุดหนึ่งอยู่บนโลก ที่มีคนอยู่มากที่สุดเมื่อเราดูจากอินเทอร์เน็ต มี Grab มี Uber มีร้านพิซซ่า แต่ถ้าเราเดินทางไปยังบริเวณนั้นในโลกแห่งความเป็นจริง สิ่งที่เราจะเจอก็คือทุ่นบอกตำแหน่งตัวเดียวที่ลอยโดดเดี่ยวอยู่กลางทะเลห่างออกไปจากชายฝั่งของแอฟริกา เกิดอะไรขึ้นกับบริเวณนี้กันแน่ ?

หลายคนอาจจะเคยเห็นภาพที่เราชอบแชร์กันตลก ๆ เวลามีบั๊กกับ App เช่น Grab, Uber หรือร้านพิซซ่าว่าพิซซ่าของเรากำลังเดินทางมาจากแอฟริกา เคยสงสัยไหมว่า ทำไมต้องเป็นจุดนั้น แล้วมันเกี่ยวข้องกับบริเวณที่เรากล่าวถึงด้านบนอย่างไร วันนี้เราจะมารู้จักกับ Null Island ดินแดนที่ไม่มีใครอยู่ในโลกแห่งความเป็นจริง แต่กลายเป็นแดนสุดฮอตในโลกออนไลน์

ก่อนอื่นต้องเล่าให้ฟังก่อนว่า ไม่ว่าจะคอมพิวเตอร์หรือมนุษย์ เราใช้ระบบการอ้างอิงจุดต่าง ๆ บนโลกเหมือนกัน โดยมาตรฐานนี้คือ World Geodetic System 1984 (WGS) คือการบอกตำแหน่ง ละติจูด และลองติจูด อธิบายง่าย ๆ ก็คือแกน X และแกน Y นั่นเอง แต่ประเด็นก็คือ ถ้าเราใส่ค่า X เป็น 0 และ Y เป็น 0 คือจุดกึ่งกลางของโลกในทางพิกัดทางภูมิศาสตร์ เราจะพบว่าบริเวณนั้นคือจุดที่อยู่ห่างออกไปนอกชายฝั่งแอฟริกา ก็คือ Null Island ที่เรากล่าวถึงนั่นเอง

หลังจากที่โลกมีดาวเทียม เราก็ใช้ตัวรับสัญญาณบนพื้นดินในการช่วยระบุตำแหน่ง และสร้างเป็นแผนที่ที่แม่นยำ มีการวางโครงสร้างระบบกริดสำหรับใช้อ้างอิง เป็นมาตรฐาน ที่มา – NOAA

ระบบนี้ถูกใช้ตั้งแต่บนคอมพิวเตอร์ ระบบ GPS และแผนที่ต่าง ๆ ที่เราใช้กันในชีวิตประจำวัน Apple Maps, Google Maps ซึ่งเป็นพื้นฐานของแอพต่าง ๆ เช่น Grab, Uber หรือแอพที่เกี่ยวข้องกับ Location Service

พอแบบนี้หลายคนอาจจะเริ่มเดาออกแล้วว่า ทำไมจุดนั้นถึงเป็นแหล่งรวมของทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ประเด็นก็คือแล้วทำไมคอมพิวเตอร์ถึงคิดว่าเราไปอยู่ตรงนั้น เพราะปกติเวลาเราคุยกันบนโลกแล้วเราไม่รู้ว่าเราอยู่ไหน เราก็คงไม่เดาว่าเราอยู่กลางทะเลชายฝั่งแอฟริกาหรอก

เพราะไม่รู้ จึงตีความว่าเป็นศูนย์ แต่ผิด

ปกติแล้ว คอมพิวเตอร์นั้นจะเก็บค่าที่เรียกว่าตัวแปร เช่น Y=30,X=40 แต่ .. ถ้าเกิดคอมพิวเตอร์ไม่รู้ตัวแปรที่ใส่ ตัวแปรนั้นจะกลายเป็น null คือว่าง ว่างหมายความว่าไม่มีค่าใดค่าหนึ่ง ไม่ได้เป็นทั้ง 0 หรือจำนวนอื่น ๆ

แต่พอโปรแกรมนั้นมีตัวแปรที่เป็น null ระบบอาจจะปัดไปเป็น Y=0, X=0 ก็ได้เพื่อป้องกันความผิดพลาดในการรันโปรแกรม พอเป็นแบบนี้จึงปรากฎว่าเราดันไปอยู่ตรง Null Island ซะงั้น

ทุ่นลอยของ NOAA สมาชิกของ Null Island เพียงสิ่งเดียวที่อยู่บริเวณนี้บนโลกแห่งความเป็นจริง ที่มา – NOAA

อาจจะเคลียร์กันเรื่อง Null Island แล้ว แต่คำถามก็คือ แล้วถ้าเราไม่รู้ค่าตัวแปร เราตีว่าเป็น 0 ไม่ได้เหรอ บอกได้เลยว่าในมุมของการเขียนโปรแกรม ไม่ได้เลย Null คือไม่มีอยู่ ในเชิงของข้อมูล แต่ 0 คือไม่มีอยู่ในเชิงของปริมาณ ดังนั้น ของ 0 ชิ้นไม่เท่ากับของ Null ชิ้น การตีความความหมายพวกนี้สำคัญมาก กับแผนที่อาจจะไม่เท่าไหร่ แต่ลองนึกดูถ้าเป็นระบบธนาคาร ระบบการจัดการสินค้า หรือพิกัดการยิงหัวรบนิวเคลียร์ กลายเป็นเรื่องใหญ่ ๆ แน่ ๆ

ดังนั้น ถ้าเราไปที่ Null Island สิ่งเดียวที่เราจะเจอก็คือทุ่นลอยของ NOAA ซึ่งเอาไว้เก็บข้อมูลสภาพอากาศ ความชื้น อุณหภูมิ และสภาวะของน้ำทะเลเท่านั้น

ดังนั้นในเรื่องนี้ เราได้รู้ถึงความสัมพันธ์กันของสองสิ่งได้แก่ พิกัดในเชิง Physical กับพิกัดในเชิงระบบคอมพิวเตอร์ที่มนุษย์สร้างขึ้น เอาจริง ๆ ก็ต้องยอมรับว่าศาสตร์ของการเขียนโปรแกรมนั้นช่วยกระตุ้นกระบวนการคิดของเรามาก เพราะ ไม่มีอยู่ นั้นไม่ได้หมายความว่าเป็น 0 และเมื่อโลกของการเขียนโปรแกรมมารวมกับโลกแห่งความเป็นจริง การที่เราตีความผิดนั้นย่อมมีความหมายต่างไปเลย แม้กระทั่ง NASA เองก็ยังเคยเขียนโปรแกรมแบบไม่รอบคอบจนทำให้เสียยานอวกาศราคาหลายพันล้านไป

ดังนั้นปฏิเสธไมไ่ด้เลยว่าการคิดแบบ Compunational Thinking นั้นสำคัญมาก และควรมีการนำมาสอนกันอย่างจริงจัง และเคส Null Island นี้ก็อาจจะเป็นตัวอย่างที่ดีในการยกมาอธิบายก็ได้

เรียบเรียงโดย – ทีมงาน Spaceth.co

Technologist, Journalist, Designer, Developer - 21, I believe in anti-disciplinary. Proud to a small footprint in the universe. For Carl Sagan.