บทความนี้ผมพาบุกฐานปฏิบัติการทางทะเลของ SpaceX ในชายฝั่งแอตแลนติกกันครับ วันนี้ผมอยู่ที่ท่าเรือคะเนอเวอรัล ซึ่งเป็นหนึ่งในท่าเรือที่โด่งดังที่สุดในโลก ใครที่เคยเดินทางมาขึ้นเรือสำราญก็อาจจะคุ้นชินกับชื่อของท่าเรือแห่งนี้ดี แต่อีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้ก็คือ ท่าเรือคะเนอเวอรัลแห่งนี้ เป็นฐานปฏิบัติการทางทะเลที่สำคัญให้กับบริษัทอวกาศ ไม่ว่าจะเป็น SpaceX ที่ใช้พื้นที่ตรงนี้เป็นจุดจอดกองเรือที่ใช้เก็บกู้จรวด Falcon 9, ฝาครอบ Payload Fairing, และยานอวกาศ Dragon ที่ลงจอดในฝั่งแอตแลนติก รวมถึงในอนาคตอันใกล้ท่าเรือแห่งนี้ก็จะเป็นฐานปฏิบัติการให้กับ Blue Origin ในการเก็บกู้จรวด New Glenn ด้วยเช่นกัน รู้จักเรือสำหรับลงจอดจรวด New Glenn ของ Blue Origin
ดังนั้นในตอนนี้เราจะมาดูกันว่า ณ ฐานปฏิบัติการแห่งนี้มีอะไรน่าสนใจบ้าง และเกิดอะไรขึ้นหลังจากที่จรวด Falcon 9 ลงจอดบนเรือโดรนกลางทะเลสำเร็จ
ทีมงานสเปซทีเอช มีโอกาสได้เยี่ยมเยือนท่าเรือแห่งนี้อยู่หลายครั้งตลอดปี 2024 ซึ่งเราได้เดินทางไปบันทึกบรรยากาศการปล่อยยานอวกาศในภารกิจต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น เล่าประสบการณ์การทำข่าวปล่อย Falcon 9 ภารกิจ PACE หรือ สรุปบรรยากาศทดสอบ CFT-1 ยาน Starliner และ สรุปบรรยากาศ การปล่อย Europa Clipper หลังพายุเฮอริเคนถล่ม จึงทำให้ได้เข้าไปเก็บเอาบรรยากาศหลังจากการปล่อยมาฝากทุกคนด้วยเช่นกัน
พาชมท่าเรือคะเนอเวอรัล ท่าเรือที่สำคัญแห่งวงการอวกาศ
ท่าเรือคะเนอเวอรัล (Port Canaveral) นั้นตั้งอยู่ริมชายฝั่งแอตแลนติก อยู่ทางตอนใต้ของบริเวณที่เรียกว่าแหลมคะเนอเวอรัล ซึ่งเป็นที่ตั้งของฐานทัพอวกาศ (ฐานทัพอากาศเดิม) และ NASA Kennedy Space Center ซึ่งบริเวณนี้ก็จะติดกับเมืองที่ชื่อว่า Cocoa Beach ซึ่งเป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ
หากเดินทางจากสนามบิน Orlando เราจะต้องวิ่งบนเส้นทางด่วนหมายเลข 528 ออกจากสนามบินมาทางทิศตะวันออก ตรงมาเรื่อย ๆ ก็จะมาสุดที่ท่าเรือคะเนอเวอรัลพอดี โดยท่าเรือแห่งนี้ก็จะมีเรือสำราญมาเทียบตั้งแต่เรือตระกูล Royal Carribian ไปจนถึง Disney Cruise Line อันเป็นความฝันของใครหลาย ๆ คน
แต่บริเวณที่เป็นจุดโฟกัสของเราก็คือ บริเวณ Cargo Terminal หรือจุดเทียบเรือส่งสินค้า ที่ ณ ตรงนี้เป็นจุดที่ SpaceX ใช้ในการยกเอาตัวจรวด Falcon 9 ขึ้นมาจากเรือโดรนทั้งสองลำที่ประจำการอยู่ ณ ท่าเรือคะเนอเวอรัล ก็คือ Just Read the Instruction และ A Shortfall of Gravitas ซึ่งสลับผัดเปลี่ยนหน้าที่กันไปรอรับจรวด Falcon 9 ที่บินขึ้นจากฐานปล่อย SLC-40 ใน Cape Canaveral Space Force Station และ LC-39A ณ NASA Kennedy Space Center
แนะนำให้อ่านบทความ ประวัติศาสตร์ที่ดินของแหลมคะเนอเวอรัล และทำไม NASA ต้องปล่อยจรวดที่นั่น
บริเวณที่ทีมงานชอบเข้ามาถ่ายบรรยากาศการทำงานของกองเรือเหล่านี้มีสองจุดด้วยกัน จุดแรกคือร้านอาหารที่จะเรียงรายกันอยู่ในบริเวณที่เรียกว่า The Cove ซึ่งก็จะรวมร้านอาหารซีฟูดต่าง ๆ บรรยากาศผับบาร์สไตล์ริมทะเล ซึ่งร้านเด็ดที่ทีมงานแนะนำก็คือร้าน Fishlips, Rusty’s, และ Grills Seafood Deck & Tiki Bar ร้านเหล่านี้ จะมีวิวมองตรงมายังบริเวณ Cargo Terminal ทำให้เราเห็นการทำงานของ SpaceX ได้อย่างชัดเจน
อีกบริเวณถ้าใครไม่ได้อยากสั่งอาหารหรืออยากนั่งในร้าน ก็แนะนำให้เป็นจุดตกปลา ด้านข้างบริเวณจุดจอดเรือชมวิว Orlando Princess ซึ่งบริเวณนี้ทุกคนสามารถเข้ามาได้ โดยไม่ต้องกังวลว่าจะต้องสั่งอาหารหรือนั่งร้าน เพราะเป็นสวนสาธารณะเล็ก ๆ อยู่ริมน้ำ
สำหรับจุดจอดรถในบริเวณนี้ ใครที่อยากมาบอกได้เลยว่าไม่ต้องกังวล เพราะจุดจอดรถตรงนี้เยอะมาก ๆ แถมจอดฟรีด้วย ดังนั้นใครที่อยากมาสามารถขับรถมาได้เลย
แอบส่องปฏิบัติการทางทะเล และกองเรือของ SpaceX
ก่อนอื่น อยากชวนมารู้จักกับเรือในกองเรือของ SpaceX กันก่อน โดยเรือที่เราจะพาทุกคนมาชมกันก็ได้แก่
- Just Read the Instruction (Marmac 303) เรือโดรนสำหรับลงจอดจรวด
- A Shortfall of Gravitas (Marmac 302) เรือโดรนสำหรับลงจอดจรวด
- Shannon เรือเก็บกู้ยาน Dragon
- Megan เรือเก็บกู้ยาน Dragon
- Doug เรือเครนสำหรับเก็บกู้ Payload Fairing
- Bob เรืออเนกประสงค์สำหรับสนับสนุนปฏิบัติการทางทะเล
ซึ่งต้องบอกก่อนว่า เรือทั้งหมดนี้ไม่ได้จอดอยู่ ณ ท่าเรือในเวลาเดียวกันแน่ ๆ เพราะอย่างที่เราทราบกัน ตารางงานของ SpaceX นั้นยุ่งมาก ๆ ดังนั้นภาพและบรรยากาศที่ทุกคนเห็นในบทความนี้ จะเป็นการรวบรวมจากช่วงเวลาที่แตกต่างกันที่ทีมงานสามารถเข้าไปเก็นบรรยากาศได้นั่นเองครับ
หลังจากปี 2025 เป็นต้นไป SpaceX จะย้ายฐานปฏิบัติการเก็บกู้ยาน Dragon ไปฝั่งแปซิฟิก ทำให้เราจะไม่ได้เห็นเรือสำหรับเก็บกู้ยาน Dragon ที่ท่าเรือคะเนอเวอรัลแห่งนี้แล้วครับ
Just Read the Instruction
สำหรับ Just Read the Instruction ก็เป็นเรือที่เราพบเห็นบ่อยที่สุด แถมยังเป็นเรือโดรนรุ่นแรก (และชื่อแรก) ที่ SpaceX พัฒนาขึ้นมาอีกด้วย โดยเรือลำนี้ถูกพัฒนาขึ้นมาแทนที่ Just Read the Instruction ลำเดิมที่ใช้รหัส Marmac 300 ที่ถูกใช้งานได้แค่การลงจอดครั้งเดียวในภารกิจ CRS-5 ปี 2015 เพราะถูกแรงระเบิดจาก Falcon 9 จนพังไปในเที่ยวบิน และต้องถูกเอาไปชั่งกิโลขาย (ฮา)
จากในภาพเราจะเห็นว่า Just Read the Instruction นั้น ดูจากสภาพภายนอกค่อนข้างเก่าเลยทีเดียว เพราะเอาจริง ๆ ก็มีอายุการใช้งานมาถึง 10 ปีพอดีในปี 2024 แต่ SpaceX ก็ยังคงคอยปรับปรุงและดูแลเรือโดรนลำนี้เป็นอย่างดี โดยมีตัวเลขการลงจอดบน Just Read the Instruction ทั้งหมด 102 ครั้งด้วยกัน
โดยเรือ Just Read the Instruction นี้เรายังไม่เคยมีโอกาสได้เห็นมันพร้อมกับจรวด Falcon 9 ด้านบน ซึ่งในโอกาสหน้าหากเรามีโอกาสได้เห็นปฏิบัติการบน Just Read the Instruction ก็จะเก็บภาพมาให้ได้ชมกัน
A Shortfall of Gravitas
เป็นเรือโดรนลำล่าสุดของ SpaceX ที่เริ่มต้นนำมาใช้งานในปี 2021 เพื่อเป็นเรือโดรนลำที่สองแห่งกองเรือฝั่งแอตแลนติก และแม้จะเพิ่งถูกใช้งานมาได้แค่ 3 ปี แต่สภาพก็ดูเก่าใช่ย่อย (ฮา) เนื่องจากจนถึงปลายปี 2024 A Shortfall of Gravitas รองรับการลงจอดไปแล้วมากกว่า 91 ครั้ง
ในภาพด้านบน เป็นบรรยากาศการเก็บกู้จรวด Falcon 9 หมายเลข B1078 หลังจากบินส่งภารกิจ Starlink Group 10-2 ในวันที่ 23 มิถุนายน 2024 และได้เดินทางกลับมายังท่าเรือคะเนอเวอรัลในอีก 5 วันให้หลัง
ซึ่งในวันนั้นเอง เราก็ได้เห็นกองเรือฝั่งแอตแลนติก ค่อนข้างครบ โดยในภาพจะเห็นเรือลาก (Tug Boat) ที่ใช้ลากจูงเรือโดรนของ SpaceX และ เรือ Shannon และ Megan ที่เป็นเรือเก็บกู้ยานอวกาศ Dragon ที่เราจะพูดถึงกันต่อด้านล่างด้วย โดยโชคดีมากที่ในวันนี้เรามาทันเวลาที่เครนขนาดใหญ่ถูกใช้ในในการยก Falcon 9 ออกจาก A Shortfall of Gravitas และวางลงบนพื้นเพื่อเตรียมส่งกลับไปยังโรงเก็บจรวดของ SpaceX เพื่อนำไปเตรียมการกลับมาใช้ใหม่
แน่นอนว่าเจอบรรยากาศแบบนี้เราก็นั่งชมกันยาว ๆ สั่งอาหารมาทานรอ ซึ่งภาพนี้ถ่ายจากบริเวณร้าน Fishlips ที่เรากล่าวถึงไปในข้างต้น โดยกระบวนการในการยกตัวจรวดขึ้นมาและค่อย ๆ นอนตัวจรวดลงบนรถบรรทุกจะใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง (ตอนยกยกไม่นานแต่ยากตอนการเตรียมตัวมากกว่า)
น่าเสียดายที่เรายังไม่เคยได้มีโอกาสบันทึกภาพทั้ง Just Read the Instruction และ A Shortfall of Gravitas ในขณะที่ถูกลากเข้ายังท่าเรือคะเนอเวอรัล ซึ่งถ้าใครมีโอกาสได้อยู่ที่แหลมคะเนอเวอรัลยาว ๆ ก็สามารถไปรอดักถ่ายภาพกันได้
สำหรับข้อมูลและประวัติฉบับละเอียดของเรือโดรนทั้งสามลำ สามารถไปอ่านได้ในบทความ Autonomous Spaceport Drone Ship ฐานลงจอดกลางมหาสมุทรของ SpaceX
Shannon และ Megan สองเรือเก็บกู้ยาน Dragon
โดยบรรยากาศที่เราจะพามาดูในส่วนนี้จะเป็นวันที่ 6 พฤษภาคม 2024 ซึ่งเราจะได้เห็นกองเรือเก็บกู้ของ SpaceX พร้อมกับจรวด Falcon 9 หมายเลข B1067 ที่เพิ่งกลับมาจากการทำภารกิจ Starlink Group 6–55 ที่ถูกส่งขึ้นสู่อวกาศในวันที่ 3 พฤษภาคม 2024 และกลับมาลงจอดบนเรือ A Shortfall of Gravitas แต่รอบนี้ A Shortfall of Gravitas หลังจากที่นำ B1067 มาส่งแล้ว ก็ต้องรีบไปรอรับ Falcon 9 ในภารกิจถัดไปทันที
ทำให้เราได้เห็น B1067 ถูกวางไว้บนท่าเรือพร้อมกับกองเรือลำอื่น ๆ แทน ซึ่งในภาพ B1067 อยู่ระหว่างการเตรียมตัวถูกพับขาตั้งเพื่อวางลงบนรถบรรทุกนั่นเอง แต่จุดโฟกัสของเราในวันนี้ก็คือเรือเก็บกู้ยาน Dragon ทั้งสองลำ
เริ่มต้นจากลำแรก เรือ Shannon ซึ่งเป็นเรือเก็บกู้ยาน Dragon ที่ SpaceX ได้เริ่มนำมาใช้ตั้งแต่ปี 2010 สำหรับการเก็บกู้ยาน Dragon รุ่นแรก ซึ่งในตอนนั้น SpaceX มีเรือที่เราจะได้ยินชื่อกันบ่อย ๆ สองลำ (ใครตาม SpaceX มาตั้งแต่ยุคนั้นต้องคุ้นบ้างแหละ) ก็คือเรือ Go Searcher และ Go Navigator โดยภายหลัง Go Searcher ได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น Megan ตามชื่อของนักบินอวกาศ Megan McArthur จากภารกิจ Crew-2 และ Go Navigator ได้ถูกเปลี่ยนชื่อมาเป็น Shannon ตามชื่อ Shannon Walker ซึ่งทั้ง Shannon และ Megan นั้น ก็มีความสำคัญตรงนี้เป็นลูกเรือผู้หญิงคนแรกและคนที่สอง ที่ได้เดินทางกับยาน Crew Dragon ของ SpaceX นั่นเอง
ส่วนเรือ Megan นั้นก็จะเป็นเรือที่หน้าตาและหน้าที่เหมือนกับ Shannon พูดง่าย ๆ คือเป็นเรือแฝดกันนั่นเอง เราจะสังเกตว่าด้านหลังของเรือทั้งสองลำจะมีส่วนเครนไว้สำหรับยกยาน Dragon ขึ้นจากทะเล และด้านบนจะมีลานจอดเฮลิคอปเตอร์สำหรับนำลูกเรือขึ้นสู่ชายฝั่งอย่างรวดเร็ว
Bob และ Doug สองเรือเก็บกู้ฝาครอบจรวด
เรืออีกสองลำที่เราจะพาไปชมก็คือเรือเก็บกู้ Payload Fairing หรือฝาครอบจรวด ซึ่งนับว่าเป็นเรืออเนกประสงค์อีกสองลำ แต่ว่า Bob กับ Doug นั้นจะไม่ได้เป็นเรือแฝด วิธีสังเกตคือ Bob จะเป็นเรือคล้ายกับ Doug แต่จะไม่มีเครนขนาดใหญ่ด้านบน โดยเรามีโอกาสได้ถ่ายภาพเรือ Doug ในวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2024
เครนขนาดใหญ่บนเรือ Doug นั้นแน่นอนว่าก็เอาไว้สำหรับเก็บเอา Payload Firing ที่ตกลงในทะเลกลับขึ้นมาเพื่อเตรียมนำไปสู่กระบวนการนำกลับมาใช้ใหม่นั่นเอง และที่สำคัญคือ เรือ Doug จะมีเรือเร็วขนาดเล็ก สำหรับปล่อยให้ทีมปฏิบัติการทางทะเล เข้าไปยึดเอาสลิงที่ใช้ในการยก Payload Fairing ขึ้นมาบนเรือ ชื่อของเรือเร็วทั้งสองลำของ SpaceX ก็ได้แก่ Maverick, Goose และ Iceman (ที่แน่นอนว่าตั้งชื่อตามตัวละครหลักจากภาพยนตร์เรื่อง Top Gun)
แต่น่าเสียดาย ที่ตลอดการเยี่ยมชมท่าเรือคะเนอเวอรัลในแต่ละโอกาสของเรา เราไม่มีโอกาสได้บันทึกภาพเรือ Bob แบบชัด ๆ ซักที ก็ต้องรอโอกาสหน้าว่าเราจะได้เห็นเรือ Bob วันไหน
แต่ก็ต้องขออธิบายชื่อของเรือทั้ง Bob และ Doug ก่อน ว่าชื่อนี้เดาไม่ยากว่ามาจากชื่อของ Bob Behnken และ Doug Hurley สองลูกเรือทดสอบที่เดินทางไปกับยาน Dragon ในภารกิจ Crew Demo-2 และเป็นลูกเรือกลุ่มแรกที่ได้บินกับยาน Crew Dragon ของ SpaceX ในปี 2020 นั่นเอง
พาขึ้นเฮลิคอปเตอร์บินชมท่าเรือคะเนอเวอรัล
ส่วนต่อไปนี้ต้องบอกว่าหาทำมาก ๆ เมื่อเราได้มีโอกาสเช่าเหมาลำเฮลิคอปเตอร์ ณ บริเวณท่าเรือคะเนอเวอรัล เพื่อบินเก็บบรรยากาศของท่าเรือทางอากาศ ในช่วงเดือนตุลาคม 2024 ซึ่งตอนนั้นทีมงานได้เดินทางไปร่วมเป็นสักขีพยานการ ส่งยานอวกาศ Europa Clipper เดินทางสู่ดาวพฤหัสบดี โดยภาพที่เราจะได้เห็นกันต่อไปนี้จะถ่ายจากบนเฮลิคอปเตอร์
ด้านล่างเราจะเห็นเรือ Just Read the Instruction จอดคู่อยู่กับเรือลาก (Tug Boat) ซึ่งบรรยากาศในตอนนี้ เป็นช่วงหลังจากพายุเฮอริเคน Milton พัดถล่มฟลอริดาในช่วงต้นเดือนตุลาคม เรือ Just Read the Instruction ของเราเพิ่งกลับมาจากการไปจอดหลบพายุอยู่ที่เปโตริโก
ส่วนภาพต่อไปที่เห็นนี้ก็จะเป็นภาพที่เราถ่ายไปยังบริเวณที่เป็น “แหลมคะเนอเวอรัล” ในส่วนที่เป็นแหลมจริง ๆ ซึ่งอยู่ในส่วนของฐานทัพอวกาศคะเนอเวอรัล ในภาพด้านซ้ายตรงที่มีหอสูง ๆ นั่นคือฐานปล่อย SLC-36 ที่ Blue Origin จะใช้สำหรับการปล่อยจรวด New Glenn ส่วนด้านขวา เราจะเห็นฐานปล่อยของบริษัท Astra ที่เข้ามาจับจองพื้นที่ฐานปล่อย SLC-46 ตั้งแต่ปี 2021
ภาพอีกมุมนึงจะทำให้เราเห็นว่าจริง ๆ เครนที่ใช้ในการยก Falcon 9 นั้นจริง ๆ สามารถเคลื่อนย้ายได้ (มีล้อ) และ SpaceX ได้มีแท่นสำหรับการวาง Falcon 9 สำหรับกระบวนการพับขาตั้งและเตรียมวางลงบนรถบรรทุกสำหรับส่งกลับโรงเก็บโดยเฉพาะ ซึ่งภาพมุมนี้ถือว่าหาชมได้ยากมาก ๆ
และแน่นอนว่าสำหรับใครที่อยากจะได้รับประสบการณ์การบินชมท่าเรือคะเนอเวอรัลทางอากาศสามารถติดต่อได้ที่ Cocoa Beach Helicopter Tour และสามารถจองคิวบินเฮลิคอปเตอร์เหมือนเราได้เลย เปิดประสบการณ์ใหม่และความหาทำแห่งแหลมคะเนอเวอรัล
และสุดท้ายเราก็อยากเชิญชวนว่าถ้าใครที่มีโอกาสได้เดินทางมายังท่าเรือคะเนอเวอรัล เราแนะนำให้ลองเดินทางมาดูฐานปฏิบัติการทางทะเลของ SpaceX ดูซักครั้งหนึ่ง ซึ่งตอนนี้ ก็ต้องบอกว่าไม่ได้มีแค่ SpaceX อีกแล้วที่มีกองเรืออยู่ที่ท่าเรือคะเนอเวอรัล เพราะล่าสุดหลังจากที่ Blue Origin ได้นำเรือมาเตรียมพร้อมสำหรับการเก็บกู้จรวด New Glenn ของ Blue Origin ท่าเรือแห่งนี้ก็จะกลายเป็นท่าเรือที่สำคัญแห่งวงการอวกาศไปอย่างไร้ข้อสงสัย
ใครที่มีโอกาสได้เดินทางมาทั้งขึ้นเรือหรือมายังบริเวณ Cocoa Beach ท่าเรือคะเนอเวอรัลก็เป็นอีกจุดหนึ่งที่พลาดไม่ได้ หวังว่าทุกคนจะมาเยี่ยมชมท่าเรือแห่งนี้กันเยอะ ๆ
เรียบเรียงโดย ทีมงาน Spaceth.co
