หลาย ๆ คนอาจจะคุ้นภาพถ่ายของ Launch Control Center หรือ LCC ของภารกิจส่งมนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์อย่างโครงการ Apollo จากหลาย ๆ ภาพยนตร์หรือสารคดี อาทิ เช่น Apollo 13, สารคดี Apollo 11, From the Earth to the Moon ของ HBO และอื่น ๆ ซึ่ง Launch Control ที่หลาย ๆ คนเห็นคือที่ Kennedy Space Center ซึ่งในอดีตมันก็จะเป็นห้องที่มี Console มหาศาลเรียงกันเป็นแถว ๆ หันหน้าไปทางจอใหญ่ ๆ ข้างหน้าซึ่งก็จะมีจอแสดงสถานะ Broadcast 2 ถึง 3 จอ
ใน LCC จะแบ่งได้เป็นหลากหลายส่วน เช่น Telemetry, Tracking, Instrumentation และสุดท้ายก็คือ Firing Rooms โดย LCC ที่ Kennedy Space Center เป็นอาคาร 4 แถวนั้นตั้งอยู่ข้าง ๆ Vehicle Assembly Building (VAB) ของฐานปล่อย LC-39 ซึ่งใช้สำหรับภารกิจอย่าง Apollo และโครงการกระสวยอวกาศของ NASA โดยในภารกิจ Apollo นั้นฐานปล่อย LC-39A ถูกใช้ในการปล่อยจรวด Saturn V จนกระทั่งปี 1977 (ปี 1975 สำหรับ LC-39B หลังโครงการ Apollo-Soyuz) ฐานปล่อยก็ถูกเพิ่มเติมให้รับรองกับการปล่อยกระสวยอวกาศ
หลังจากโครงการกระสวยอวกาศทั้งสอง Pad ก็ได้ถูก Remodel อีกครั้งเป็นฐานปล่อยจรวดธรรมดาสำหรับการปล่อยจรวดอย่าง Falcon 9 ที่ทาง SpaceX ได้ลงนามสัญญาเช่าฐานปล่อย LC-39A ของ NASA เมื่อปี 2014 จนถึงทุกวันนี้ ส่วน LC-39B ก็พึ่งจะถูกต่อเติมส่วนประกอบอย่าง Mobile Launcher-1 สำหรับการปล่อยจรวด SLS ในภารกิจ Artemis I ที่กำลังจะมาถึงนี้ด้วย
แน่นอนว่าจรวดใหม่ ฐานปล่อยแบบใหม่ เทคโนโลยีใหม่ ๆ ห้องควบคุมอย่าง Launch Control ก็จะต้องเปลี่ยนใหม่ด้วยเช่นกัน
LCC แบบใหม่ของโครงการ Artemis ถูกเปลี่ยนเป็นห้องที่ไม่ได่มี Console เรียงกันเป็นแถว ๆ เหมือนกับยุค Apollo แล้ว แต่เป็นห้องที่มีจอพร้อมกับ Laptop เรียงรายเต็มไปหมดรองรับวิศวกรและผู้ควบคุมกว่า 100 คน โดยพื้นที่ที่ใช้นั้นมีขนาดกะทัดรัดกว่าเดิมมากและสวยงามกว่าเดิม ส่วนของ Launch Director นั้นเป็นพื้นที่ยกระดับขึ้นมาให้สามารถมองเห็นส่วนควบคุมได้ทั้งหมดภายใน LCC
นอกจากนี้ระบบควบคุมการปล่อย (Launch Control System) ก็ถูกอัปเกรดใหม่ด้วยเป็นระบบ Spacecraft Command and Control System (SCCS) ของ Artemis I ก็ด้วย ซึ่ง SCCS พึ่งจะได้รับการรับรองให้ใช้งานอย่างเป็นทางการเมื่อเร็ว ๆ นี้เท่านั้นเอง
การปล่อย SLS พร้อมกับยาน Orion หนึ่งครั้ง ระบบจะต้องรับ Bandwidth ของข้อมูลถึง 100 megabytes ต่อวินาทีเลยทีเดียว และอย่าลืมว่า 100 mb/s อันนี้เป็นข้อมูลที่มาจากจรวดที่กำลังพุ่งไปอวกาศ ดังนั้นมันไม่เหมือน Bandwidth ของการถ่ายโอนข้อมูลในอินเทอร์เนตบ้านเราทั่วไปซึ่งส่วนใหญ่ผ่าน Fiber Optic แน่ ๆ
SCCS เป็นเหมือนส่วนรวมที่ข้อมูลทุกอย่างจะมาผ่านก่อนที่จะส่งไปให้วิศวกรใน LCC ได้เห็น โดยมันจะต้องรับข้อมูลจากทั้ง SLS Core Stage, ระบบขับเคลื่อน ICPS ของยาน Orion และตัวโมดูล Orion เองรวมเป็น 3 ที่ ยังไม่นับรวมข้อมูลจากภาคพื้นดินอีก SCCS จะต้องรับข้อมูลที่อัปเดตตลอดเวลากว่า 575,000 ครั้งต่อวินาทีเลยทีเดียว และข้อมูลพวกนี้จะต้องถูกประมวลผลแบบ Real-time
ข้อมูลพวกนี้จะถูกส่งต่อไปยัง Firing Room 1 และ 2 ให้วิศวกรและผู้ควบคุมต่าง ๆ ได้คอยตรวจสอบอยู่ตลอดเวลา และเพื่อทดสอบระบบใหม่นี้เองที่ไม่เคยมีการใช้งานมาก่อนทาง NASA เองก็ได้จัดการซ้อมปล่อยไปแล้วที่ Firing Room 1 เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2020 เพื่อจำลองการปล่อยยานเหมือนของจริง ทำตาม Checklist ต่าง ๆ สำหรับการปล่อยเหมือนของจริง
แน่นอนว่าการจำลองปล่อยยานนี้ วิศวกรอยู่ไม่เป็นสุขเพราะว่าจะมีทีมจำลองสถานการณ์ผิดปกติที่คอยป่วนการปล่อยยานด้วยการจำลองให้ตรงนู้นพังตรงนี้เสียแล้วดูว่าวิศวกรจะแก้ปัญหายังไงหากมันเกิดขึ้นจริงในระหว่างการปล่อยและเพื่อทดสอบความเชื่อถือของระบบ SCCS
แต่ก็ยังมีปัญหาหรือความผิดปกติหลายอย่างที่ทีมวิศวกรปล่อยยานเจอแล้วตะโกนไปถามไอ้ทีมจำลองสถานการณ์ว่า “เห้ย เมิง Sabotage ระบบนี้เปล่าวะ” แล้วทีมจำลองสถานการณ์ตอบกลับมาว่า “ไม่นะ” อ่าวพังจริงนี่หว่า
งานนี้เรียกได้ว่าระบบพังจริง ไม่ได้จำลองแต่อย่างใด ก็จะมีทีมที่คอยบันทึกความผิดปกติจริง ๆ เหล่านี้ที่เรียกว่า “Sim anomaly” ไปเพื่อแก้ปัญหา เพราะปัญหาเหล่านี้ถ้ามันเกิดในการจำลอง มันก็จะเกิดในการปล่อยจริงด้วยเช่นกัน จึงต้องแก้ไขก่อนที่จะนำไปใช้จริง
ในที่สุดระบบ SCCS พร้อมกับ LCC แบบใหม่นี้เองก็ได้รับการรับรองให้ใช้งานโดย Shawn Quinn ผู้อำนวยการด้านวิศวกรรมและคณะกรรมการการพิจารณาการออกแบบทางวิศวกรรมของ Kennedy Space Center ซึ่งรับรองให้ใช้งาน SCCS แบบใหม่นี้ได้ในทั้งโครงการ Artemis I และโครงการอวกาศต่อ ๆ ไปในอนาคต
การรับรองนี้ถือเป็นจุดสิ้นสุดของการพัฒนาระบบ SCCS และเป็นจุดเริ่มต้นของ “Sustaining phase” หรือการพยุงระบบเพื่อให้มันสามารถใช้งานไปได้เรื่อย ๆ เช่น การแก้ไขปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้อย่าง Software Glitch เพื่อพัฒนาระบบ SCCS ให้มีความน่าเชื่อถือมากกว่าเดิมสำหรับโครงการในอนาคตที่มนุษย์จะมีส่วนร่วม เช่น Artemis III ในปี 2024 ที่มนุษยชาติจะส่งมนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์
เรียบเรียงโดย ทีมงาน SPACETH.CO
อ้างอิง
NASA Certifies New Launch Control System for Artemis I
Simulations are ‘Great Days’ for NASA’s Artemis I Launch Team
