หากพูดถึงชุดนักบินอวกาศ ภาพจำที่เรานึกออกก็คงไม่พ้นชุดสีขาวพองโต ที่เป็นเอกลักษณ์ของนักบินอวกาศจาก NASA ตั้งแต่ยุคสมัยของโครงการ Apollo จนมาถึงยุคสมัยของกระสวยอวกาศและสถานีอวกาศนานาชาติในปัจจุบัน ชุดสีขาวเทอะทะนี้มีชื่อว่า Extravehicular Mobility Unit หรือ EMU ที่มีการวิจัยและพัฒนาถึง 21 ปี จนกระทั่งได้มีการเปิดตัวใช้งานในปี 1981 หรือเมื่อ 40 กว่าปีก่อนถึงปัจจุบัน ทำให้ชุด EMU มักปรากฏอยู่ในภาพยนตร์อวกาศอยู่บ่อยครั้ง
หลัก ๆ แล้วชุกนักบินอวกาศมีหน้าที่ปกป้องนักบินอวกาศจากสภาวะแวดล้อมนอกโลกที่อันตรายอาทิ รังสีและความร้อน ปัจจุบันชุดอวกาศมี อยู่ 3 ประเภทคือชุด IVA (Intravehicular Activity) , EVA (Extravehicular Activity) และ IEVA (Intra/Extravehicular Activity)
ชุด IVA ออกแบบมาเพื่อใส่ในยานอวกาศปรับความดัน ทำให้สวมใส่สบายและมีน้ำหนักไม่มาก ส่วนที่ตรงกันข้ามกันคือชุด EVA ที่ออกแบบมาให้สวมใส่สำหรับปฏิบัติภารกิจนอกยานอวกาศ อย่างชุด EMU ของ NASA ซึ่งต้องมีความสามารถในการป้องกันสภาวะสุดโต่งในอวกาศในแง่ของอุณหภูมิ รังสีจากวงอาทิตย์ และขยะอวกาศขนาดเล็กด้วย ในขณะเดียวกันชุดอวกาศต้องมีความยืดหยุ่นเพื่อให้นักบินขยับตัวได้อย่างสะดวก ทั้งนี้ยังรวมไปถึงระบบดำรงชีพต่าง ๆ ที่ต้องติดไปกับชุดด้วย ส่วนชุด IEVA คือชุดที่สามารถใช้ทั้งในยานและนอกยานนั่นเอง
ในปัจจุบันชุดอวกาศล้ำยุคที่น่าจะคุ้นหน้าคุ้นตาใครหลาย ๆ คนก็คงหนีไม่พ้นชุด Starman ชุดอวกาศ IVA ที่มีดีไซน์แหวกแนวไม่เหมือนใคร จากบริษัทอย่าง SpaceX ของ อีลอน มัสก์ (Elon Musk) ดีไซน์โดย Jose Fernandez นักออกแบบชุดตรงดิ่งมาจาก Hollywood เขาเคยออกแบบชุดให้กับภาพยนตร์ชื่อดังอย่าง Wonder Woman, Batman V Superman, Tron, Ironman 2 และ Captain America: Civil War เป็นต้น จนกระทั่งเมื่อปี 2016 SpaceX ได้ทาบทามให้ Jose Fernandez มาช่วยออกแบบชุดอวกาศสำหรับนักบินรุ่นใหม่ที่จะขึ้นไปพร้อมกับยาน Crew Dragon ของ SpaceX ซึ่งเขาเคยให้สัมภาษณ์ว่า “ตอนนั้นผมแทบไม่รู้เลยว่า SpaceX คือบริษัทอะไร คิดว่ามันเป็นชื่อของภาพยนตร์ด้วยซ้ำ”
SpaceX “Starman”
Elon Musk ได้เปิดเผยชุด Starman ที่ตั้งตามชื่อเพลงในตำนานของ David Bowie ครั้งแรกบน Instragram เมื่อปี 2018 ทำให้ชุดนี้ได้รับความสนใจอย่างล้นหลามจากแฟน ๆ ทั่วโลก จนกระทั่งมีการใช้งานครั้งแรกในภารกิจ Crew Dragon Demo-2 ในปี 2020 ซึ่งแต่ละชุดนั้นจะต้องทำขึ้นมาแบบพิเศษให้พอดีกับนักบินอวกาศแต่ละคน ส่วนตัวหมวกนั้นจะใช้เทคโนโลยี 3D Print ทั้งหมด
สาเหตุที่ชุด Starman มีดีไซน์ที่ดูเหมือนหลุดมาจากภาพยนตร์วิทยาศาสตร์ก็เพราะว่าตัว Elon Musk เองต้องการให้ชุดนี้ “ดูดีเหมือนกับการใส่ชุดทั๊กซิโด ไม่ว่าคุณจะรูปร่างแบบไหนเวลาคุณใส่ชุดทั๊กซิโด้ทุกคนก็จะดูดี” Jose Fernandez ดีไซน์เนอร์ชุดกล่าวถึง Elon Musk ในนิตรสาร Bleep เมื่อปี 2016 ซึ่งชุด Starman ก็สามารถออกแบบมาได้ตรงความต้องการของ Elon Musk จริง ๆ แถมด้วยดีไซน์นี้เองทำให้เราปฏิเสธไม่ได้เลยว่าชุด Starman ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้คนทั่วโลกโดยเฉพาะเด็ก ๆ รุ่นใหม่ ได้หันมาสนใจเรื่องราวด้านดาราศาสตร์มากขึ้น
ในด้านการใช้งานชุด Starman ผ่านการทดสอบทั้งหมดว่าสามารถอยู่ในสภาวะสุญญากาศได้หากเกิดปัญหาภายในยานอวกาศขึน โดยตัวชุดจะมีระบบลำเลียงก๊าซที่จำเป็นในการดำรงชีพผ่านสายส่งบริเวณด้านหลังชุด ส่วนบริเวณถุงมือได้ถูกออกแบบมาให้ใช้ระบบสัมผัสกับหน้าจอยาน Crew Dragon ของ SpaceX ได้ และตรงตัวหมวกเองมีไมโครโฟนและระบบต่าง ๆที่ใช้ในการสื่อสารอย่างครบถ้วน
Under Armour x Virgin Galactic
อีกหนึ่งบริษัทที่ได้ออกแบบชุดได้อย่างมีเสน่ห์ไม่แพ้ SpaceX ก็คือ Virgin Galactic ของ เซอร์ ริชาร์ด แบรนสัน (Sir Richard Branson) นักธุรกิจชาวอังกฤษที่พยายามจะเปิดตลาดการท่องเที่ยวในอวกาศภายในปี 2021 ด้วยเครื่องบิน Space Plane ที่พัฒนาขึ้นตั้งแต่ปี 2009 ไม่เหมือนกับ SpaceX ที่จะเน้นไปในการขนส่งเสียมากกว่าทำให้ Virgin Galactic ถือโอกาสจับมือร่วมกับ Under Armour แบรนด์เครื่องแต่งกายกีฬาชื่อดังที่คนไทยรู้จักดีให้มาช่วยออกแบบชุดอวกาศสุดล้ำให้แก่นักท่องเที่ยวของ Virgin Galactic อีกด้วย
“ที่ Under Armour พวกเราภูมิใจที่จได้พัฒนาตนเองให้ดีขึ้นและเข้าถึงนวัตกรรมใหม่ ๆ เพื่อขับเคลื่อนนักกีฬาหลายคนทั่วโลก แต่มีเพียงแค่บางเรื่องเท่านั้นที่จะสร้างความท้าทายและความตื่นเต้นเหมือนกับการท่องเที่ยวในอวกาศ…”
Kevin Plank ผู้ก่อตั้งและ CEO ของ Under Armour กล่าว
อ่าน เรื่องราวการออกแบบภายในของ Virgin Galactic
ในการออกแบบช่วงแรกนั้น Virgin Galactic ได้ร่วมรวมผู้เชี่ยวลาญหลากหลายแขนงไม่ว่าจะเป็น แพทย์ นักบินอวกาศ วิศวกร นักออกแบบเครื่องแต่งกายและรองเท้า เพื่อที่จะออกแบบชุดมาให้ตรงความต้องการมากที่สุด โดยมีพื้นฐานอยู่บนความปลอดภัย ดังนั้นชุดทุกชุดจึงต้องทำมาจากผืนผ้าคุณภาพสูงและต้องมีสนับที่บริเวณข้อศอกและหัวเข่า เพื่อป้องกันแรงกระแทกที่อาจเกิดขึ้นในสภาวะไร้น้ำหนัก
ดีไซน์ชุดของ Virgin Galactic นั้นจะมีอยู่สองชั้นด้วยกัน โดยชุดชั้นแรกจะนำหน้าที่กักเก็บความชุ่มชิ้นและควบคุมอุณหภูมิของผิวหนังจากความร้อนที่จุดปล่อยกลางทะเลทรายของรัฐ New Mexico, สหรัฐอเมริกา ไปยังอวกาศอันหนาวเย็น ส่วนชั้นที่สองนั้นจะเป็นชุดสีน้ำเงินเข้มประดับด้วยขอบสีทอง ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากแสงของดวงอาทิตย์ที่สะท้อนกับโลกบนอวกาศ ส่วนบริเวณด้านหลังนั้นจะเป็นสัญลักษณ์ DNA ของ Virgin Galactic ตลอดแนวไขสันหลังเพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่าชุดนั้นทำงานเป็นหนึ่งเดียวร่วมกับภารกิจ
นักท่องเที่ยวแต่ละคนจะได้รับการตัดชุดแบบพิเศษให้พอดีสำหรับทุกคน ในการออกแบบนั้น Virgin Galctic ต้องการสร้างความมั่นใจกับนักท่องเที่ยว และเพื่อให้ได้รับประสบการณ์อย่างเต็มอิ่มในการเดินทางจึงได้ออกแบบชุดชั้นนอกให้มีตราธงชาติและชื่อของผู้โดยสารที่แสดงอัตลักษณ์ของผู้โดยสารแต่ละคนได้อย่างชัดเจน
ส่วนสุดท้ายที่จะพูดถึงไม่ได้คือตัวรองเท้า Virgin Galactic ที่ออกแบบมาให้ เบาสบายจากโฟมที่นุ่มที่สุดของ Under Armour แถมยังกันไฟได้อีกด้วย และที่สำคัญคือตัวรองเท้าไร้ซึ่งแรงเสียดทานที่จะเกิดขึ้นกับผู้สวมใส่เพื่อมอบความสบายในสภาวะไร้น้ำหนัก ส่วนการดีไซน์ก็ออกแบบมาให้กลมกลืนไปกับตัวชุดทั้งหมด
ที่ได้อ่านกันมาทั้งหมดนี้เป็นแค่ชุดอวกาศจาก 2 บริษัทที่ได้มานำเสนอในบทความนี้เท่านั้น ในปัจจุบันยังมีบริษัทอื่นอย่าง Blue Origin และ Boeing ที่มีชุดอวกาศเป็นของตัวเองเช่นกัน ซึ่งชุดทั้งหมดมีจุดร่วมกันคือการออกแบบที่เหมือนหลุดออกมาจากภาพยนตร์ทั้งสิ้น ไม่ได้เน้นเพียงแค่การใช้งานเพียงอย่างเดียวอีกต่อไป แสดงให้เห็นว่าบรรดาบริษัทเอกชนต่างต้องการให้เรื่องราวอวกาศเป็นที่แพร่หลายมากยิ่งขึ้นผ่านการใช้แฟชั่นในการนำเสนอและแสดงเอกลักษณ์ของแต่ละบริษัท และยังรวมไปถึงการสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้คนทั่วโลกว่าสักวันหนึ่งพวกคุณก็สามารถใส่ชุดอวกาศเท่ ๆ ได้เหมือนตัวละครในภาพยนตร์ที่คุณชอบเช่นกัน
เพิ่มเติม: เราเคยจัด Workshop ออกแบบชุดนักบินอวกาศที่ – CULTIVATING LUNAR CIVILIZATION ใน Space Lab Season 1
เรียบเรียงโดย ทีมงาน Spaceth.co
